Στην αίθουσα Β αναπτύσσεται η θρησκευτική και η λατρευτική ζωή στην Ελεύθερνα, από την Πρώιμη Εποχή του Σιδήρου έως και τα χριστιανικά χρόνια.
Η χάλκινη μεγάλη χέρνιβα-λεκάνη (ή φιάλη), που συναντά κανείς στην πρώτη προθήκη βρέθηκε να καλύπτει στόμιο τεφροδόχων αγγείων από τον Τάφο Α1/Κ1, των “πολεμιστών”, προφανώς σε δεύτερη χρήση. Η μεγάλη λεκάνη/φιάλη της Ελεύθερνας είναι μοναδική και ως προς το μέγεθος και ως προς την πληρότητα της παράστασής της που αναπαριστά τελετουργικό χορό, με γυναίκες χειροκτατούμενες επί καρπώ, όπως αναφέρεται ανάλογη σκηνή στο Σ της Ιλιάδας του ομηρικού έπους για την ασπίδα του Αχιλλέα.
Αριστερά της εισόδου στο βάθος εκτίθενται ευρήματα από ιερά των ιστορικών χρόνων, ειδώλια, τμήματα γλυπτών, ανάγλυφα, επιγραφές, αγάλματα και άλλα, ενώ στην πρώτη προθήκη αριστερά παρουσιάζονται ευρήματα από την ανασκαφή της επιβλητικής τρίκλιτης Βασιλικής στον Κατσίβελο, της οποίας ιδρυτής, σύμφωνα με την τρίστιχη ψηφιδωτή επιγραφή που διατηρήθηκε στον νάρθηκα της, υπήρξε ο πρώτος επίσκοπος Ελευθέρνης, Ευφρατάς, ο οποίος είχε λάβει μέρος στην Δ ́ Οικουμενική Σύνοδο της Χαλκηδόνας το 451 μ.Χ.
Απέναντι από αυτά, έχουν τοποθετηθεί αρχιτεκτονικά μέλη και γλυπτά από το ταφικό μνημείο 4Α. Πρόκειται για ένα σχετικά μεγάλο, σχεδόν τετράγωνης κάτοψης, κτιστό οικοδόμημα στην νεκρόπολη της Ορθής Πέτρας. Λίθινοι ασπιδούχοι πολεμιστές στην κορυφή του κτηρίου, φαίνεται ότι αποτελούσαν τα «λαλούντα σύμβολά» του και, πιθανότατα, παραπέμπουν στους ασπιδούχους Κουρήτες που χτυπούσαν τις χάλκινες ασπίδες τους, μπροστά από τη σπηλιά της Ίδης (Ψηλορείτη) για να μην ακούσει ο Κρόνος το κλάμα του νεογέννητου Δία και τον φάει. Αυτούς τους πολεμιστές θα είχε ως πρότυπο πολεμικής αρετής η νεολαία της πόλης κράτους της πρωτοαρχαϊκής Ελεύθερνας. Καθώς στο κτίσμα αυτό δεν έχουν βρεθεί οστά, δεν αποκλείεται να πρόκειται για ηρώο-ιερό ή κενοτάφιο, αποτελώντας έτσι ένα από τα πρώτα μνημεία του «αγνώστου» στρατιώτη στην παγκόσμια ιστορία.
Στην μικρή προθήκη στο δεξιό τμήμα της αίθουσας απέναντι από την είσοδο εκτίθεται το κάτω τμήμα μιας Κόρης πρωτοαρχαϊκών χρόνων. Το γλυπτό προέρχεται από τον χώρο, δυτικά της ευθυντηρίας του μνημείου 4Α και φέρει αυτόματα στον νου ένα αριστουργηματικό άγαλμα δαιδαλικής τεχνοτροπίας, την διάσημη Κυρία της Ωσέρ, που χρονολογείται γύρω στο 640 π.Χ. και βρίσκεται στο Μουσείο του Λούβρου στο Παρίσι. Πέραν της τεχνοτροπικής συγγένειας των δύο αγαλμάτων, μακροσκοπικές, μικροσκοπικές και, κυρίως, πετροχημικές αναλύσεις του υλικού τους, κατέδειξαν ότι τα γλυπτά αυτά, καθώς και άλλα του μνημείου 4Α, έχουν κατασκευαστεί από ασβεστόλιθο του λατομείου της Ελεύθερνας στο υψηλότατο ποσοστό συγγένειας που φθάνει το 99.73%. Η σύγκριση μάλιστα και άλλων αναλύσεων από ασβεστολιθικά γλυπτά της Κρήτης (από τον Πρινιά και τη Γόρτυνα), δεν αφήνουν αμφιβολίες για την προέλευση της Κυρίας της Ωσέρ από την ίδια την Ελεύθερνα.
Στην τηλεόραση πλάι παρουσιάζεται ταινία ως κινηματογραφική μεταφορά (fiction) με την περιπέτεια του διάσημου αγάλματος από τη στιγμή της εύρεσής του έως την ταυτοποίηση της προέλευσής του από τις έρευνες του Καθ. Ν. Χρ. Σταμπολίδη. Η συνάντηση των δύο γλυπτών για πρώτη φορά μετά την απομάκρυνση της “Κυρίας της Ωσέρ” από την Κρήτη, πιθανότατα στα τέλη του 19ου αιώνα, έγινε στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης το 2004/5, στο πλαίσιο της έκθεσης “Ελεύθερνα: Πόλη, Ακρόπολη, Νεκρόπολη”.
