Η αίθουσα Α περιλαμβάνει τα εκθέματα εκείνα που επελέγησαν για μια πρώτη παρουσίαση της διαχρονικής δημόσιας, πολιτικής, θρησκευτικής, κοινωνικής και ιδιωτικής ζωής της Ελεύθερνας.
Στα δεξιά αναπτύσσονται σε προθήκες τμήματα της Προϊστορίας και της Ιστορίας της. Εργαλεία, όπλα και κοσμήματα, αγγεία και ειδώλια, αγάλματα και επιγραφές, αρχιτεκτονικά μέλη και νομίσματα φανερώνουν ένα μικρό μέρος από τα τέχνεργα όλων των εποχών. Μέσα από αυτά ο επισκέπτης μπορεί να δει όχι μόνον τις ύλες που χρησιμοποιήθηκαν κατά την αρχαιότητα (οψιανός, πηλός, λίθος, χρυσός, χαλκός, άργυρος, μάρμαρο, γυαλί, φαγεντιανή, ελεφαντόδοντο κ.ά.) αλλά και την πρόοδο και εξέλιξη της τεχνολογίας και της τέχνης, την τεχνοτροπία κάθε περιόδου, τις μικρές και μεγαλύτερες αλλαγές από τη μια περίοδο στην άλλη.
Στα δεξιά αναπτύσσονται σε προθήκες τμήματα της Προϊστορίας και της Ιστορίας της. Εργαλεία, όπλα και κοσμήματα, αγγεία και ειδώλια, αγάλματα και επιγραφές, αρχιτεκτονικά μέλη και νομίσματα φανερώνουν ένα μικρό μέρος από τα τέχνεργα όλων των εποχών. Μέσα από αυτά ο επισκέπτης μπορεί να δει όχι μόνον τις ύλες που χρησιμοποιήθηκαν κατά την αρχαιότητα (οψιανός, πηλός, λίθος, χρυσός, χαλκός, άργυρος, μάρμαρο, γυαλί, φαγεντιανή, ελεφαντόδοντο κ.ά.) αλλά και την πρόοδο και εξέλιξη της τεχνολογίας και της τέχνης, την τεχνοτροπία κάθε περιόδου, τις μικρές και μεγαλύτερες αλλαγές από τη μια περίοδο στην άλλη.
Σε μεμονωμένη προθήκη αριστερά παρουσιάζονται ο στάμνος που βρέθηκε μέσα στον τάφο Α1/ Κ1, “των πολεμιστών”, και χρησιμοποιήθηκε για την ανακομιδή των αποτεφρωμένων οστών ενός αριστοκράτη καλυμμένος από μια χάλκινη φοινικική φιάλη.
Ο συνδυασμός των δύο αντικειμένων, η προέλευσή τους από τη Θήρα και τη Φοινίκη αλλά και η χρονολογία τους, οδήγησαν στη σύνδεσή τους με την ιστορία που διηγείται ο Ηρόδοτος για την Φρονίμη (Ιστοριών Δ 154-161). Με βάση την επιστημονική έρευνα του Καθ. Ν. Χρ. Σταμπολίδη, δημιουργήθηκε η μικρή ταινία που βλέπει ο επισκέπτης στην τηλεόραση πλάι.
Ο συνδυασμός των δύο αντικειμένων, η προέλευσή τους από τη Θήρα και τη Φοινίκη αλλά και η χρονολογία τους, οδήγησαν στη σύνδεσή τους με την ιστορία που διηγείται ο Ηρόδοτος για την Φρονίμη (Ιστοριών Δ 154-161). Με βάση την επιστημονική έρευνα του Καθ. Ν. Χρ. Σταμπολίδη, δημιουργήθηκε η μικρή ταινία που βλέπει ο επισκέπτης στην τηλεόραση πλάι.
Απέναντι από τις χρονολογικά και παρατακτικά δοσμένες προθήκες, μάρτυρες της οριζόντιας εξέλιξης μέσα στον χρόνο, βρίσκεται η μεγάλη προθήκη με τις “οδύσσειες” των αντικειμένων που έχουν παραχθεί σε άλλα μέρη της Κρήτης, στο Αιγαίο και την Μεσόγειο, ή που αποτελούν μιμήσεις ή αμαλγάματα από τις ως άνω περιοχές.
Τέλος, στο κέντρο της αίθουσας Α δεσπόζει η προθήκη με επιλεγμένα κοσμήματα, περίαπτα, επιρράματα ενδυμάτων και άλλα, όλα σημεία αναφοράς σε ένα άφθαρτο, μαγικό, διαχρονικά αξιακό υλικό, τον χρυσό και τις πολλαπλές χρήσεις του, κυρίως στην “ομηρική” εποχή, στα χρόνια της αυγής του ελληνικού πολιτισμού στην Κρήτη.
